Als wij met de hitte voor pampus liggen, hangen vleermuizen lekker op hun kop in een donkere ruimte. Bijvoorbeeld in een spouwmuur of een holle boom. Vleermuizen houden veel van warmte, maar met deze temperaturen kan het zelfs hen te heet worden, zodat ze op zoek gaan naar een koelere plek of water om te drinken. Daardoor worden ze met dit soort hitte wat vaker overdag gezien. Maar, het juiste moment om vleermuizen te spotten is natuurlijk ‘s nachts of in de schemering! Maak ’s avonds als het afkoelt rond zonsondergang een wandeling door de buurt, een park of ergens langs het water. Zolang er een groen en beschut plekje is met veel muggen of andere insecten maak je kans vleermuizen tegen te komen.
De gewone dwergvleermuis, degene die hier het meest voorkomt, eet op een nacht wel 3000 muggen! Hij vangt die langs kanalen en vaarten, boven in bomenlanen, in groene tuinen, parken met vijvers, en bij straatlantaarns. Opgevouwen past hij in een luciferdoosje. Maar met zijn vleugels wijd meet hij toch nog 20 cm. Je kunt hem niet verwarren met een nachtelijk vliegende vogel omdat hij heel anders vliegt: dwarrelend, met scherpe bochten, in kronkels en lussen.
In deze tijd van het jaar zijn het er veel: zo’n beetje alle jongen zijn in juli uitgevlogen. Nu, in augustus, breekt de paartijd aan. Mannetjes bezetten een territorium waar ze vrouwtjes heen lokken met roepjes. Mensen met een zeer goed gehoor (en kinderen!) kunnen die lokroepjes soms horen. Andere geluiden van vleermuizen zijn zo hoog dat mensen ze niet horen, maar met een speciaal apparaat, een batdetector, kun je de toonhoogtes tot het menselijk gehoor verlagen (kijk en luister).
Een vleermuis roept veel, bijna continu. Dat doet hij omdat hij in het donker met zijn óren kijkt! Hij gilt en luistert vervolgens naar de weerkaatsing van dat geluid tegen voorwerpen in de buurt. Door die echo krijgt hij een beeld van zijn omgeving (locatie). Deze echolocatie werkt zo goed dat hij daarmee een piepklein mugje kan traceren zonder ergens tegenaan te vliegen.
Van 24 tot 26 augustus is de (Europese) Nacht van de Vleermuis. In het hele land kunt u samen met een expert bewapend met batdetector vleermuizen kijken én luisteren. Bijvoorbeeld in het Flevopark, Vondelpark of in ’s-Graveland.
Een andere manier om de vleermuizen bij u in de buurt beter te leren kennen is een batlogger in de tuin of op het balkon, een soort batdetector die de geluiden opneemt. Stadsecologen van de gemeente Amsterdam doen onderzoek naar de routes waarlangs vleermuizen vliegen (van slaapplaats naar jaaggebied en terug). Een paar nachten plaatsen zij een batlogger bij u thuis. Zo kunnen zij horen welke soorten waar voorkomen. Als u langs een vermoedelijke trekroute woont, bijvoorbeeld langs de Diem, trekvaart of kanaal zijn zij bijzonder geïnteresseerd om een batlogger bij u te plaatsen. Wilt u hieraan meewerken, stuur dan een mail naar vleermuis020@amsterdam.nl.
Door: Marisa Stoffers
Vleermuis gevonden? Kijk op vleermuis.net wat te doen.
Foto gewone dwergvleermuis: Fred Visscher, CC BY-NC-SA 3.0
Geef een reactie